miastoiwieś

Brody (pow. żarski)

Brody to miniaturowe miasteczko, które swój kształt zawdzięcza hr. Heinrichowi Brühlowi, który nabył miejscowy majątek ziemski w 1740 roku. Był wówczas dostojnikiem dworu warszawsko-praskiego, a Brody wyróżniały się dogodnym położeniem na szlaku Drezno-Warszawa.

Hrabia zamówił w miśnieńskiej Manufakturze Porcelany serwis składający się z 2200 części tzw. Serwis Łabędzi (Schwanenservice). Serwis ten był jedną z pierwszych prób w stylu rokoko i odznaczał się oszczędną dekoracją malarską, zdecydowanie ustępującą wypukło modelowanym zdobieniom: łabędziom, delfinom, puttom, nereidom itd. Niekiedy całe elementy przypominały łabędzie, czasem nawiązywał do nich tylko relief. Jest to jeden z najbardziej znanych serwisów na świecie. Do dziś przetrwała mniej więcej 1/10 całości.

Hrabia Brühl chciał w zamówionym serwisie wyrazić swą tęsknotę za Dreznem. Odniesienia do tego miasta znaleźć można było w grupie figur na jednej z nakrywek, na której przedstawiono triumfującą Galateę wzorowaną na tej z obrazu Albaniego znajdującego się wówczas właśnie w Dreźnie. Dworski rywal Brühla, ks. Sułkowski, w zamówionym dla siebie serwisie nakazał zaprojektowanie nakrywek wprost nawiązujących do kopuł pałacu Zwinger.

Niegdyś niezwykle wytworny, odwiedzany przez znamienitych gości, dziś pałac walczy o przetrwanie. Obecnie prowadzone są prace nad odtworzeniem stropów.

Układ urbanistyczny został dopasowany do układu zespołu pałacowego, idealnie go uzupełniając. Ustawienie frontu budynków mieszkalnych w łuku odzwierciedla linię przebiegu ogrodzenia oddzielającego zespół pałacowy od miasteczka.

Źródła:

E. Rudzki, Europejska porcelana osiemnastowieczna, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1981

G. Savage, Porcelana i jej historia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977